เช็คตัวเองว่าแบบไหนที่เรียกว่าผมร่วงมากผิดปกติ?

โดยทั่วไปผมของคนเราจะร่วงประมาณ 100 เส้นต่อวัน หากเกินกว่านั้นควรเริ่มสงสัยตัวเองเพื่อหาสาเหตุของปัญหาผมร่วง เพราะอาจเป็นสัญญาณของโรคหรือความผิดปกติในร่างกาย

ปกติแล้วจะมีผมที่หยุดการเจริญและหลุดร่วงไป วันละ 50-100 เส้น  แต่ในบางภาวะอาจทำให้ผมร่วงได้มากกว่าปกติ เช่น มีประวัติพันธุกรรม ผมร่วง ผมบาง หัวล้าน ที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากพ่อแม่  คุณแม่หลังคลอด การเจ็บป่วยเรื้อรัง การเสียเลือด การใช้ยาบางชนิด การขาดสารอาหาร และภาวะเครียดทางจิตใจ

ผมร่วง เกิดจากอะไร ในทางการแพทย์ จะแบ่งภาวะผมร่วง ออกเป็น 2 แบบ คือ

1. ผมร่วงแบบไม่มีแผลเป็น
2. ผมร่วงแบบมีแผลเป็น สำหรับปัจจัยที่ทำให้เกิดผมร่วง จะแบ่งออกเป็นปัจจัยภายนอก และปัจจัยภายในที่กระตุ้นให้ผมร่วงผิดปกติ

ปัจจัยภายนอกที่ทำให้ผมร่วง ผมบาง

• การใช้ยาบางชนิด เช่น ยากดภูมิคุ้มกัน ยาเคมีบำบัด ยาละลายลิ่มเลือด ยากันชัก ยาลดความดันบางชนิด ยารักษาโรคข้อเสื่อมข้ออักเสบ ยาลดความเครียดบางชนิด ยารักษาสิวที่มีส่วนผสมของวิตามินเอ ยาคุมกำเนิด

• การติดเชื้อราที่หนังศีรษะ

• การฉายรังสีจากการรักษามะเร็ง

• หนังศีรษะได้รับการบาดเจ็บจากการถูกดึง แกะ เกา จนทำให้เป็นแผล

• การดึงรั้งเส้นผมต่อเนื่องเป็นเวลานาน เช่น จากที่ติดผม การมัดผม การถักเปียติดหนังศีรษะ

• สารเคมีในผลิตภัณฑ์ดัด ย้อม ทำสีผม หรือ เส้นผมที่โดนความร้อนสูงจากที่หนีบผม หรือแสงแดด ทำให้เคราตินในเส้นผมถูกทำลาย ผมจึงเปราะง่าย ขาดร่วงง่าย

ปัจจัยภายในที่ทำให้ผมร่วง ผมบาง

• ผมร่วงจากกรรมพันธุ์และฮอร์โมน มักพบเด่นในเพศชาย เกิดได้ทั้งจากการถ่ายทอดยีนเด่นบนโครโมโซมร่างกาย และการถ่ายทอดแบบหลายปัจจัยจากหลายยีนร่วมกับปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม ทำให้หนังศีรษะมีความไวต่อฮอร์โมนดีเอชที จึงทำให้เส้นผมลีบและร่วงง่าย มีอายุสั้นกว่าปกติ

• ส่วนใหญ่อาการจะเริ่มแสดงให้เห็นตั้งแต่อายุ 18-25 ปี และจะร่วงเพิ่มมากขึ้นตามวัย วิธีสังเกต คือ ผมบริเวณด้านหน้าและ ตรงกลางศีรษะ จะบางลง และพบประวัติครอบครัวเป็นโรคศีรษะล้านจากพันธุกรรม

• โรคผมร่วงเป็นหย่อม เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ ทำให้เซลล์รอบรากผมอักเสบ จนไม่สามารถผลิตเส้นผมขึ้นมาใหม่ได้

• ผมร่วงจากความเครียดของร่างกายหรือการเจ็บป่วยรุนแรง เกิดจากร่างกายมีการเจ็บป่วยรุนแรงไม่ว่าจะเป็นทางใจหรือทางกาย ส่งผลให้เส้นผมระยะ Telogen หลุดร่วงออกมาเร็วและมากกว่าปกติ ผมมักร่วงหลังการเจ็บป่วยประมาณ 3 เดือน ภาวะเจ็บป่วยที่กระตุ้นผมร่วงชนิดนี้ เช่น  มีไข้สูง ไข้เลือดออก ความเครียดสะสม การเปลี่ยนแปลงระดับของฮอร์โมนแบบเฉียบพลัน ซึ่งพบได้ในคุณแม่หลังคลอดที่มักจะมีอาการ ผมร่วงหลังคลอด เป็นต้น

• ภาวะการดึงผมตนเองที่เกิดจากปัญหาทางจิตใจ (Trichotillomania)

• โรคแพ้ภูมิตนเอง SLE/DLE (Systemic Lupus Erythematosus, Discoid Lupus Erythematosus)

• ไทรอยด์ฮอร์โมนผิดปกติ

• ภาวะขาดสารอาหารบางชนิด เช่น ขาดธาตุเหล็ก ขาดโปรตีน ลดน้ำหนักลงอย่างรวดเร็ว ขาดวิตามินดี เป็นต้น

• โรคถ่ายทอดทางพันธุกรรมแต่กำเนิด ที่ทำให้การสร้างเส้นผมผิดปกติ

• โรคติดเชื้อบางชนิด เช่น ซิฟิลิส

ผมร่วงจึงเป็นสัญญาณบางอย่างของโรคภัยที่เราไม่อาจมองข้าม หากเกิดอาหารดังกล่าวควรเข้าพบแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญเพื่อหาสาเหตุของอาการผมร่วง